Halkara ulag hyzmatdaşlygy
Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy hemmetaraplaýyn ösdürmek
ugrunda milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň okgunly ösüşini üpjün
etmek boýunça öňde durýan möhüm wezipeleri kesgitledi. Şunuň bilen
baglylykda, ähli pudaklaryň ösüş ýagdaýyny, şol sanda ulag-aragatnaşyk
ulgamyny diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, onuň pudaklaýyn
düzüminiň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, ýurdumyzyň
durmuşynyň ähli ugurlaryna sanly ulgamy, nou-haulary ornaşdyrmak
ugrunda birnäçe ähmiýetli işler amala aşyryldy.
Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwrüniň uly üstünliklere
beslenjek «Halkyň Arkadagly zamanasy» ýylynda ösüşiniň täze tapgyryna
gadam basan ulag we kommunikasiýalar ulgamynda halkara hyzmatdaşlygy
pugtalandyrmak boýunça birnäçe çäreler geçirildi.
Mälim bolşy ýaly, ýakynda Türkmenistanyň wekiliýeti Ykdysady
Hyzmatdaşlyk Guramasynyň ýurtlarynyň ulag ministrleriniň sanly ulgam
arkaly geçirilen 11-nji maslahatyna gatnaşdy. Maslahatyň dowamynda
üstaşyr ýük daşamalary ýönekeýleşdirmegiň we düzgünleşdirmegiň
meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, şeýle hem YHG sebitinde ulag
gatnawynyň durnuklylygyny ýokarlandyrmak babatda pikir alşyldy.
Geçen hepde bolsa HHR-iň Başlygy Si Szinpiniň çakylygy boýunça
döwlet Baştutanymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Pekinde XXIV
gyşky Olimpiýa oýunlarynyň açylyş dabarasyna hormatly myhmany
hökmünde gatnaşmak boýunça Hytaý Halk Respublikasyna eden iş
saparynyň çäginde türkmen wekiliýetiniň agzalary hytaýly kärdeşleri bilen
birnäçe ikitaraplaýyn duşuşyklar geçirildi.
Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Türkmenistan üçin Hytaý diňe
bir beýik döwlet, dünýäniň örän kuwwatly ykdysady we senagat merkezi,
giň we geljegi uly bazar däl-de, wagtyň synagyndan geçen ygtybarly
dostdur. Bu gün biziň gatnaşyklarymyz uzak möhletleýin, strategik häsiýete
eýedir.
Milli Liderimiziň tabşyrmagy boýunça Hytaý Halk Respublikasyna iş
saparynyň çäklerinde türkmen wekiliýetiniň agzalary hytaýly kärdeşleri
bilen ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini, şol sanda ulag-aragatnaşyk
hyzmatdaşlygy barada maslahat geçirdiler. Duşuşyklaryň dowamynda
soňky ýyllarda iki döwletiň özara tagallalary netijesinde strategik
hyzmatdaşlyk derejesine eýe bolan döwletara gatnaşyklaryň möhüm
meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.
Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar
agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew Hytaýyň birnäçe kompaniýalarynyň
wekilleri bilen onlaýn görnüşde duşuşyk geçirdi. Şunda ulag-aragatnaşyk
ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek esasy ara alnyp maslahatlaşylan mesele
boldy. Bu ulgamyň ählumumy durnukly ösüşi üpjün etmegiň möhüm şerti
hökmünde ähmiýetini nazarda tutup, Türkmenistan hem, Hytaý hem oňa
aýratyn ähmiýet berýärler.
“China Civil Engineering Construction Corporation”
korporasiýasynyň ýolbaşçylary bilen duşuşykda Hytaýyň eksport-import
ýüklerini has amatly ugur boýunça Türkmenistanyň çäginden üstaşyr
geçirmegiň, demir ýollar arkaly daşalýan üstaşyr ýükleriň möçberini
artdyrmagyň, şeýle hem şu pudagyň teplowoz we ýolagçy wagonlaryna
gerek bolan ätiýaçlyk şaýlary ibermegiň hem-de bu ugurda hyzmatdaşlygy
ýola goýmagyň mümkinçilikleri ara alnyp maslahatlaşyldy.
HHR-iň iri maşyngurluşyk kompaniýalarynyň biri bolan “China
Machinery Engineering Corporation” kompaniýasynyň ýolbaşçylary bilen
geçirilen duşuşygyň dowamynda kompaniýanyň ýurdumyzda amala
aşyrylýan gämigurluşyk taslamalaryny maliýeleşdirmek we hünärmenleri
taýýarlamak babatda hyzmatdaşlygy ýola goýmagy maksat edinýändigi
barada aýdyldy.
Hytaý ulag-aragatnaşyk assosiasiýasynyň ýanyndaky Halkara
konteýner demir ýol ulaglaryny gurnamak işleri boýunça utgaşdyryjy
merkeziň ýolbaşçylary bilen geçirilen gepleşiklerde hytaý tarapy
ýurdumyzyň ulag-logistika mümkinçiliklerine gyzyklanma bildirdi.
Mundan başga-da, Ýewropa we Türkiýe ugurlary boýunça Türkmenistanyň
çäginden ýük konteýner demir ýol ulaglaryny geçirmek hem-de bu ugurda
hyzmatdaşlygy ýola goýmak bilen baglanyşykly meseleler ara alnyp
maslahatlaşyldy.
Mälim bolşy ýaly, HHR ygtybarly hyzmatdaş bolmak bilen,
ýurdumyzyň ulag pudagyny döwrebaplaşdyrmak boýunça birnäçe
taslamalary durmuşa geçirdi. Bu ulgamda netijeli häsiýete eýe bolan
hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça işler dowam edýär.
Biziň ýurdumyz durnukly ulag ulgamynda dünýä jemgyýetçiliginiň
giň goldawyna eýe bolýan mazmunly we anyk Kararnamalaryň kabul
edilmeginiň başyny başlaýar hem-de ýokary derejeli forumlarda anyk
teklipler bilen çykyş edýär. Şeýle forumlaryň biri geçen ýylyň oktýabr
aýynda Pekinde geçirilen Durnukly ulag ulgamy boýunça Birleşen Milletler
Guramasynyň ikinji ählumumy maslahatydyr. Onuň işine Hytaý Halk
Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň çagyrmagy boýunça sanly ulgam
arkaly hormatly Prezidentimiz Gurbanguly Berdimuhamedow gatnaşdy.
Bu gün ulag ulgamy dünýähojalyk gatnaşyklarynyň durnuklylygyna
we sazlaşyklylygyna gönüden-göni täsir edýän hem-de BMG tarapyndan
kabul edilen Durnukly ösüş maksatlarynyň amala aşyrylmagynda möhüm
orun eýeleýän dünýä ykdysadyýetiniň esasy ugurlarynyň biridir.
Şunuň bilen baglylykda, halkara derejede täze, döwrüň isleg bildirýän
möhüm başlangyçlaryna, şol sanda ýurdumyz tarapyndan işjeň öňe
sürülýän, Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek boýunça strategiýa hem-
de hytaýly hyzmatdaşlaryň “Bir guşak — bir ýol” konsepsiýasyna özara
goldaw berilýändigi kanagatlanma bilen bellenildi. Şolar dürli yklymlaryň,
ýurtlaryň arasyndaky ozal bar bolan söwda ýollaryny we ykdysady
geçelgeleri kämilleşdirmäge hem-de şeýle ýollaryň täzelerini kemala
getirmäge gönükdirilendir.
Taraplar taryhy asyrlaryň jümmüşine uzap gidýän türkmen-hytaý
gatnaşyklaryna, ählumumy ösüşiň ýagdaýlaryna umumy meýilleri we
birmeňzeş garaýyşlary nazarda tutup, uly geljegiň garaşýandygyna ynam
bildirdiler.
Bir söz bilen aýdylanda, geçirilen iş duşuşyklary Türkmenistanyň
hem-de Hytaý Halk Respublikasynyň däp bolan dostlukly gatnaşyklara we
deňhukuklylyk, ynanyşmak hem-de özara bähbitlilik esasynda ýola
goýulýan strategik hyzmatdaşlyga ygrarlydyklaryny ýene-de bir gezek
tassyklady.
Hormatly Prezidentimiziň nygtaýşy ýaly, Türkmenistanyň oňyn
Bitaraplyk, parahatçylyk söýüjilik we hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine
esaslanan daşary syýasy strategiýany yzygiderli durmuşa geçirmek bilen,
sebit we halkara hyzmatdaşlyk meselelerine oňyn çemeleşmäni
görkezýändigini, dürli ulgamlarda, şol sanda ileri tutulýan ugur bolan ulag
ulgamynda möhüm düzümleýin taslamalaryň başyny başlaýar.
Ýurdumyz çäk taýdan amatly ýerleşmek bilen, ägirt uly üstaşyr ulag
kuwwatyna eýedir. Merkezi Aziýanyň çägi dünýäniň iri bazarlaryna
çykarylmagyny üpjün edýän Demirgazyk — Günorta hem-de Gündogar —
Günbatar ugurlary boýunça ulag gatnawlarynyň möhüm geçelgesi bolup
durýar. Milli Liderimiziň başda durmagynda ýurdumyzyň bu ulgamdaky
kuwwatyndan has netijeli peýdalanmak, sanly tehnologiýalary ulanmak
arkaly hyzmatlaryň görnüşlerini giňeltmek maksady bilen, multimodal,
logistika we üstaşyr gatnawlar üçin amatly şertleri döredilýär.