Awstriýanyň işewür toparlary Türkmenistanyň ykdysady kuwwatlyklary bilen ýakyndan tanyşýarlar
Häzirki wagtda biz awstriýaly kompaniýalary ygtybarly we geljegi uly hyzmatdaşlar hökmünde görýäris. Olary ýokary hünär taýýarlygy, jogapkärçilik, özara bähbitlere we Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyk etmegiň gymmatyna düşünmeklik ýaly aýratynlyklar tapawutlandyrýar. Bu barada wise-premýer, daşary işler ministri Raşid Meredow 12-nji martda Awstriýanyň Federal ykdysady palatasynda geçirilen bilelikdäki işewürlik duşuşyklarda eden çykyşynda mälim etdi.
Türkmen wekiliýetiniň Wena şäherine amala aşyran saparyna ýolbaşçylyk eden wise-premýer saparyň çäklerinde Awstriýanyň işewür toparlarynyň täsirli wekilleri bilen "tegelek stol" görnüşinde pikir alyşmalar geçirdi. Bu sapar Aşgabatdaky gyzyklanmalary kesgitlemek üçin Awstriýanyň wekilleriniň amala aşyran birnäçe iş sapary wagtynda emele getirilen gatnaşyklaryň dowamy boldy.
Amaly özara gatnaşyklara ünsi çekýän häzirki ara alyp maslahatlaşmalara başlamazdan ozal, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň, Söwda-senagat edarasynyň hem-de saglygy goraýyş ulgamynyň ýolbaşçylarynyň Awstriýanyň Federal ykdysady palatasynyň wise-prezidenti Filip Gadi bilen kiçi düzümde duşuşygy geçirildi. Soňra türkmen wekiliýetiniň beýleki agzalary we Awstriýanyň onlarça kompaniýasynyň wekilleri gepleşiklere goşuldy.
Giriş bölüminde 2023-nji ýylda 6,3% ösüp, takmynan 61 milliard ABŞ dollar möçberinde bolan jemi içerki önümiň durnukly ösüşi ýaly makro görkezijiler bilen Türkmenistanyň ykdysady kuwwatlyklary barada giňişleýin maglumat berildi.
Senagat ösüşi bilen gyzyklanýanlar üçin aşakdaky sanlar berildi: senagat toplumy + 4,3%, gurluşyk + 2%, ulag we aragatnaşyk pudagy + 8,4%, söwda + 12,8%, oba hojalygy + 4,4%, hyzmat pudagy + 5.1%. Öndürilen önümleriň jemi möçberiniň ösüşi + 7,8%.
2023-nji ýylyň ahyrynda Türkmenistanyň daşary söwda dolanyşygy takmynan 21 milliard ABŞ dollaryna barabar boldy. Şol bir wagtyň özünde, eksport importdan 1,7 esse agdyklyk edýär we onuň möçberi 11,4 milliard ABŞ dollara barabardyr.
Türkmenistanyň gaýtadan işleýän senagat önümleriniň eksportdaky paýyny artdyrmak bilen bir hatarda, energiýa eksportyny diwersifikasiýa etmek syýasatyny dowam etdirmegine awstriýaly hyzmatdaşlaryň ünsi gönükdi. 2023-nji ýylda Hytaýa, Russiýa, Azerbaýjana we Özbegistana türkmen tebigy gazy iberildi. Nebit önümleriniň, elektrik energiýasynyň we mineral dökünleriň eksportynyň çägi giňelýär.
Uglewodorod eksportyndan alnan girdejiler ýurda goşmaça gymmaty bolan pudaklary ösdürmäge işjeň maýa goýmaga mümkinçilik berýär. 2023-nji ýylyň ahyrynda ykdysadyýete goýlan maýa goýumlar 11 milliard ABŞ dollaryndan gowrak boldy, bu 2022-nji ýyldakydan 7,8% ýokarydyr.
Maýa goýum we işewürlik gurşawyny gowulandyrmak bilen, Türkmenistan önümçilik kärhanalaryna göni maliýe maýa goýumlary görnüşinde daşary ýurt maýalaryny çekmek üçin şertleri döredýär. Soňky ýyllarda gaz himiýasy pudagynda şeýle maýa goýum taslamalarynyň ençemesi durmuşa geçirildi. Bular ammiak, karbamid, polipropilen, polietilen we sintetiki benzin öndürmek üçin gurlan täze kärhanalara degişlidir.
Awstriýanyň işewürligi barada aýdylanda bolsa, hyzmatdaşlygyň geljegi uly ugurlarynyň arasynda energiýa, ulag, oba hojalygy, sanlylaşdyrma, ýaşyl ykdysadyýet we beýlekiler görkezildi.
Awstriýanyň Federal ykdysady palatasy degişli ugurda işleri utgaşdyrmak bilen milli we halkara derejede Awstriýanyň işewür toparlarynyň bähbitlerine wekilçilik edýär. Ol dokuz federal ştatyň palatalaryny we ýurduň senagatyna wekilçilik edýän 110 söwda birleşigini özara birleşdirýär. Söwda palatasyna agza bolmak Awstriýanyň kompaniýalary üçin hökmany şertdir. Şonuň üçin hem palata ýurtda hereket edýän 430 müňe golaý kompaniýany özüne birleşdirýär.