“Türkmendeňizderýaýollary” agentligi pudaklaýyn ösüşiň ileri tutulýan ugurlary boýunça halkara hyzmatdaşlygyny giňeldýär. 3-4-nji maýda Aşgabatda geçirilen ITTC-2023 Halkara ulag forumynyň çäginde agentligiň düzümine girýän kärhanalar daşary ýurt kompaniýalary bilen täze ylalaşyklary baglaşdylar.

 

Şeýlelikde, Türkmenbaşynyň Halkara deňiz porty “Albayrak Group” türk kompaniýasy bilen özara düşünişmek Memorandumyna we “Anipra Impex Ltd» hindi kompaniýasy bilen hyzmatdaşlyk hakynda Memoranduma gol çekdi. "Balkan" gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody bolsa «Bureau Veritas Marine Kazakhstan” jogapkärçiligi çäklendirilen jemgyýeti (JÇJ) bilen hyzmatdaşlyk hakynda ylalaşyk baglaşdy.

 

“Türkmendeňizderýaýollary” agentligi we Russiýanyň gämi gatnaw deňiz registri ozal baglaşylan Ylalaşyga halkara ylalaşyklaryň talaplaryna laýyklykda gämileri tehniki taýdan barlamak we resminamalary taýýarlamak boýunça hyzmatlary ygtyýarnamalaşdyrmak hakynda goşundyny  kabul etdiler.

 

Mundan başga-da, ITTC-2023 maslahatynyň çäklerinde CERT International halkara sertifikat guramasy tarapyndan Türkmenbaşy deňiz portuna dabaraly ýagdaýda hil, daşky gurşaw howpsuzlygy, saglygy goraýyş we senagat howpsuzlygy boýunça halkara ülňüleriniň talaplaryna laýyk gelýändigi barada şahadatnama (ISO 9001,14001 we 45001)  gowşuryldy. 

 

Sebitde möhüm logistika baglanyşygy bolup hyzmat edýän türkmen deňiz portunyň halkara ülňüleri boýunça üstünlikli sertifikatlaşdyrylmagy oňa daşary ýurtly hyzmatdaşlar we maýadarlar bilen aragatnaşygynda goşmaça artykmaçlyk berer, Hazar sebitine ýük akymlarynyň köpelmegi bilen bäsdeşlige ukyplylygyny berkider.

 

Türkmenbaşy portunyň Gündogar-Günbatar we Demirgazyk-Günorta ulag geçelgeleriniň çatrygynda ýerleşýändigi we Ýewropadan Merkezi Aziýa ýurtlaryna, Hytaýa we Pars aýlagynyň ýurtlaryna, şol sanda Hindistana üstaşyr ýük daşama üçin giň mümkinçilikler döredýändigi sebäpli,  söwda dolanyşygy günsaýyn artýar.

 

“Türkmendeňizderýaýollary” agentligi başlygy Annadurdy Kösäýewiň Aşgabatda geçirilen ITTC-2023 forumynda belleýşi ýaly, Türkmenbaşy porty Ýewraziýada geosyýasy taýdan möhüm ähmiýete eýedir. Ýewropa-Kawkaz-Aziýa (TRACECA) söwda ýolunda we tupanlardan goralan tebigy aýlagda ýerleşmegi oňa ýylyň tutuş dowamynda gämileri kabul edip, gije-gündiziň dowamynda ýüklemek we düşürmek amallaryny amala aşyrmaga mümkinçilik berýär. Portuň kuwwatlylygy ýylda 400 müň konteýnere deň bolan konteýner terminalynyň çäginde konteýnerleri 60 gije-gündize çenli tölegsiz saklamak we harytlary “gümrük ammary” düzgüninde saklamak hyzmatlary göz öňünde tutulandyr. Bu gümrük düzgünine laýyklykda, Türkmenistanyň çägine getirilýän harytlar gümrük gözegçiligi astynda üç ýyla çenli gümrük paçlary we salgytlar tölenmezden, şeýle hem dürli gadaganlyklar we ykdysady häsiýetli çäklendirmeler ulanylmazdan saklanyp bilner. 2023-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan fider gatnawlar ulgamynyň çäklerinde ýörite nyrhnamalar boýunça (mysal üçin Türkmenistandan üstaşyr geçirilýän 40 futluk konteýner üçin 250 ABŞ dollary) Türkmenbaşy – Baku – Türkmenbaşy ugrunda konteýner gatnawlary ýola goýuldy. 

 

Agentligiň başlygynyň belleýşi ýaly, Türkmenbaşy halkara deňiz porty döwlet-hususy hyzmatdaşlygyň ösmegine itergi berdi, ýurdumyzda köp sanly hususy ulag we logistika kompaniýalary döredildi. Hususan-da, port bilen 35-den gowrak ýerli we birnäçe daşary ýurt kompaniýalary hyzmatdaşlyk edýär.

 

Häzirki wagtda Türkmenbaşy deňiz portunyň işini kämilleşdirmek boýunça Singapur, şeýle hem Abu Dabiniň AD Ports Group kompaniýasy bilen gepleşikler alnyp barylýar.

 

Portuň konteýner terminalyny ynam dolandyryşyna geçirmek mümkinçiligi öwrenilýär we degişli taraplar bilen gepleşikler geçirilýär.

Türkmenbaşy portunyň çäginde "Balkan" gämi gurluşyk we abatlaýyş zawody guruldy, onuň kuwwatlylygy ýylda 4 gämi gurmaga, 20-den gowrak gämini abatlamaga we 12,000 tonna polady gaýtadan işlemäge mümkinçilik berýär.

 

Häzirki wagtda YÖB we OPEK-iň maliýe goldawy bilen iki sany Ro-Ro paromynyň we bir gury ýük gämisiniň gurluşyk taslamasy boýunça işjeň işler alnyp barylýar. “Balkan” gämi gurluşyk kärhanasynda «Ro-Ro» görnüşli iki gäminiň we bir sany ýük gämisiniň gurluşygy babatynda dürli gämi gurluşyk kompaniýalary bilen degişli işler alnyp barylýar.

 

Bu we beýleki köp sanly taslamalaryň durmuşa geçirilmegi Türkmenbaşy deňiz portuny kontinental ýük akymlaryny kabul etjek uly logistika merkezi hökmünde sebitdäki iň kuwwatly portlaryň birine öwürmäge gönükdirilendir.