Parlament diplomatiýasy — parahatçylygyň we howpsuzlygyň bähbidine hyzmatdaşlygy ilerletmegiň guraly
27-nji noýabrda paýtagtymyzdaky «Ýyldyz» myhmanhanasynda «ÝHHG-niň çäginde parlament diplomatiýasy: dialog — abadan we asuda geljek üçin hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň guraly» atly ikinji Aşgabat maslahatynyň açylyş dabarasy boldy. Maslahat Türkmenistanyň Mejlisi hem-de Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Assambleýasy tarapyndan bilelikde guraldy. Çäräniň esasy maksady sebitleýin dialogy pugtalandyrmakdan, geljek nesilleriň abadançylygynyň bähbidine howpsuzlygy, pugta parahatçylygy üpjün etmek üçin toplumlaýyn çemeleşmeleri öňe sürmekden hem-de ilerletmekden ybaratdyr.
Maslahata Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy we deputatlary, ýokary okuw mekdepleriniň, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşdylar. Foruma gatnaşmak üçin ÝHHG-niň Parlament Assambleýasynyň Başlygy Pia Kauma, assambleýanyň Merkezi Aziýa boýunça Ýörite wekili, halkara bilermenler, Awstriýanyň, Germaniýanyň, Daniýanyň, Italiýanyň, Kipriň, Norwegiýanyň, Polşanyň, Rumyniýanyň, Fransiýanyň, Horwatiýanyň, Şwesiýanyň, Belarusuň, Gyrgyzystanyň, Täjigistanyň, Ukrainanyň görnükli jemgyýetçilik hem-de syýasy işgärleri, parlamentarileri Aşgabada geldiler. Foruma gatnaşyjylaryň wekilçilikli düzümi okgunly ösýän Türkmenistana bolan gyzyklanmanyň artýandygyny, halkara jemgyýetçiligiň howpsuzlygy, durnuklylygy we ählumumy durnukly ösüşi pugtalandyrmagyň möhüm şerti hökmünde Bitaraplyk hukuk derejesiniň ähmiýetini we ornuny ykrar edýändigini nobatdaky gezek tassyklady.
Gatnaşyjylar forumyň guramaçylygy, şeýle hem ÝHHG-niň Parlament Assambleýasynyň geçirýän çärelerini hemişe goldaýandygy üçin türkmen tarapyna tüýs ýürekden hoşallyk bildirdiler. Bellenilişi ýaly, özara düşünişmäge gönüden-göni ýardam berýän şeýle duşuşyklar we gatnaşyklar sebitleýin parlamentara hyzmatdaşlygy ösdürmek babatda möhüm ähmiýete eýedir. Çykyşlarda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk derejesi BMG-niň Kararnamalary bilen iki gezek ykrar edilen dünýäde ýeke-täk ýurtdugy hem-de Bitaraplygyň türkmen halkynyň köpasyrlyk däplerine laýyk gelýändigi aýratyn nygtaldy. Dünýä bileleşiginiň işjeň agzasy bolan Türkmenistan diňe bir özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen möhüm başlangyçlary öňe sürmek bilen çäklenmän, eýsem, olary iş ýüzünde durmuşa geçirmek boýunça-da netijeli çäreleri görýär.
Häzirki wagtda ählumumy parahatçylygy we howpsuzlygy pugtalandyrmak, gyzyklanma bildirýän ýurtlardyr hyzmatdaşlar bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny giňeltmek, Ýer ýüzünde durnukly ösüşi üpjün etmek Garaşsyz Türkmenistanyň durmuşa geçirýän parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatynyň esasyny düzýär. «ÝHHG-niň çäginde parlament diplomatiýasy: halkara parahatçylygy we howpsuzlygy saklamak üçin dialog we hyzmatdaşlygyň üsti bilen berk binýady gurmak» atly birinji mejlisde ählumumy gün tertibindäki möhüm meseleleri çözmek, ynanyşmak we birek-birege hormat goýmak diplomatiýasyny işjeň ilerletmek boýunça ýurdumyzyň öňe sürýän netijeli teklipleriniň halkara dialogy parahatçylykly diplomatik ugra gönükdirmek babatda umumy tagallalara möhüm goşant goşýandygy bellenildi. Çykyş edenler Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň çözgütlerini, şol sanda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda, 86 döwletiň awtordaşlygynda «2025-nji ýyl — Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegini parlament derejesinde goldaýandyklaryny nygtadylar.
Dünýä ýurtlarynyň arasyndaky köpugurly hyzmatdaşlyk, parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi berkitmekde parlament diplomatiýasynyň gurallarynyň işjeň ulanylmagy şu gezekki forumyň gün tertibiniň esasy mowzuklary boldy. Çykyşlarda parlamentara dostluk toparlarynyň işini kämilleşdirmek, ýaş parlamentarileriň hyzmatdaşlygyny giňeltmek, zenan deputatlaryň işjeňligini ýokarlandyrmak boýunça Türkmenistanyň başlangyçlaryna we tekliplerine aýratyn üns çekildi.
Ertir maslahatyň işi «Geljek nesilleriň abadançylygyny berkitmek üçin howanyň üýtgemeginiň ýaramaz täsirlerine we kynçylyklaryna garşy göreşmek», «Deň mümkinçilikleri üpjün etmek: abadan geljegi gurmakda ýaşlaryň we nesilleriň raýdaşlygynyň orny» atly mowzuklaýyn mejlislerde dowam eder.
«ÝHHG-niň çäginde parlament diplomatiýasy: dialog — abadan we asuda geljek üçin hyzmatdaşlygy ýola goýmagyň guraly» atly halkara maslahata gatnaşýan daşary ýurtly myhmanlar üçin muzeýlere baryp görmegi, paýtagtymyzyň gözel ýerleri bilen tanyşmagy öz içine alýan giň gerimli medeni maksatnama taýýarlanyldy.