«BIMCO-nyň» baş seljerijisi Nils Rasmusseniň maglumatlary 2023-nji ýylyň ahyrynda dünýädäki konteýner daşaýyş bazarynyň 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende 0,2% ösendigini we 173,8 million TEU barabar bolandygyny tassyklanylýar. Pandemiýadan öňki döwür — 2019-njy ýyl bilen deňeşdirilende bolsa ösüş 1,5% boldy.

 

«Geçen ýyl konteýner bazarynyň ösüşi 2019-njy ýyldan bäri 10% ösüşe eýe bolan dünýä ykdysadyýetiniň ösüş depgininden ep-esli yza galdy» — diýip, N.Rasmussen belledi.

 

2023-nji ýylda ýük kuwwaty 2019-njy ýyl bilen deňeşdirilende — 21%, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende bolsa 8% ýokarlandy. Şunuň bilen baglylykda, sargyt portfeli sebäpli, dünýä flotunyň konteýner kuwwaty ýakyn dört ýylda takmynan 25% ýokarlanar.

 

 «Pandemiýa çökgünliginden soň, ilkibada konteýner bazary güýçli depginde yza gaýtdy. Konteýner söwda statistikasy (CTS) 2021-nji ýylda konteýner bazarynyň 2023-nji ýyldakydan 3,9% uly bolandygyny belleýär. Emma bu görkeziji şol pursatdan bäri gündogar we günbatar ugurlarda, şeýle hem sebit ugurlarynda 7 million TEU azaldy» — diýip, N.Rasmussen nygtaýar.

 

Ýewropada we Ortaýer deňzinde sebitara gatnaw bazary hem pese düşdi. Onuň 2023-nji ýyldaky derejesi 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende — 7,9%, 2019-njy ýyl bilen deňeşdirilende bolsa 12,6% azaldy. N.Rasmusseniň pikiriçe, şeýle netijelere Ukrainadaky geosyýasy ýagdaý hem ep-esli derejede täsirini ýetirdi.

 

Ulagyň ösüşiniň iň ýokary derejesi günorta ugurlarda we Günorta hem-de Merkezi Amerikanyň sebitlerini öz içine alýan Demirgazyk — Günorta söwdasynda (2022-nji ýyla garanyňda — + 11,8% we 2019-njy ýyl bilen deňeşdirilende — 9,1%), galyberse-de, Saharanyň günortasyndaky Afrika we Okeaniýada hasaba alyndy (2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende — 1,1% we 2019-njy ýyl bilen deňeşdirilende — 6,8%). Bu söwdalaryň ösüşiniň esasy hereketlendirijisi Gündogar we Günorta-Gündogar Aziýadan edilen eksport boldy.

 

Aziýa, Ýewropa / Ortaýer deňzi we Demirgazyk Amerikadaky portlaryň arasyndaky Gündogar-Günbatar söwdasynyň ösüşi 2019-njy ýyl bilen deňeşdirilende 12% azaldy. Yza gaýdýan gatnawlaryň sany hem kemeldi. Aziýadan gelýän ýük daşaýan ulaglaryň möçberi 7,2% artdy.

 

 «Gündogardan günbatara ýük daşamak gämide ýük daşamaga bildirilýän islegiň takmynan 60 %-ini emele getirýär. Halkara pul gaznasy gündogarda we günbatarda 2024-nji we 2025-nji ýyllarda ortaça ýyllyk ýol hereketiniň 2 %-den hem az boljakdygyny çaklaýar we üpjünçilik bilen islegiň deňagramlylygyny utgaşdyrmak boýunça tagallalaryny gaýgyrmaýar» — diýip, N.Rasmussen aýtdy.